Soğuk İş Takım Çelikleri

Genel olarak 200°C’nin altındaki sıcaklıklarda çalışan iş parçalarının, talaşlı ve talaşsız şekil verme işlemlerinde (kesme, bükme, form verme vb.) kullanılır. Karbon miktarı %0,30 – %2,50 arasında değişen, alaşım elementi olarak da karbür oluşturucu krom, vanadyum, molibden ve volframın yanı sıra nikel ve mangan da bulunduran takım çeliklerine Soğuk İş Takım Çeliği denir.

Soğuk iş takım çelikleri ağırlıklı olarak kesme, delme, form verme ve bükme kalıplarında, soğuk ekstrüzyon, haddeleme ve plastik sektöründe de 200°C’yi geçmeyen çalışma sıcaklıklarında kullanılır. Bu işlemler sırasında takım yüzeyi ile parça arasında yüksek mekanik kuvvetler ve temas basıncı oluştuğundan, takımın yüksek aşınma direncine ve yüksek mukavemete sahip olması beklenmektedir. Bu nedenle soğuk iş takım çelikleri sert karbürler içeren matris yapısına ve yüksek alaşım oranına sahiptir.

Soğuk iş takım çeliklerinden aşağıdaki özelliklere sahip olması beklenir:

Aşınma direnci
Sıvanma direnci
Mukavemet
Tokluk/Süneklik
İşlenebilme
Sertleştirilebilme